ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ
Σιντριβάνι Μοροζίνι
Τα Λιοντάρια στο Ηράκλειο είναι η πλατεία με το Σιντριβάνι - Κρήνη Μοροζίνι, το περίτεχνο ενετικό συντριβάνι με τα 4 λιοντάρια, που από το στόμα τους αναβλύζει νερό. Η Κρήνη Μοροζίνι βρίσκεται στην Πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου στο κέντρο του Ηρακλείου, αλλά για τους Ηρακλειώτες η ονομασία αυτή είναι άγνωστη και συνήθως αναφέρονται σε αυτή σαν την Πλατεία Λιονταριών ή για συντομία Λιοντάρια.
ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ
Η κρήνη με τα λιοντάρια είναι ένα από τα σπουδαιότερα μνημεία που κληροδότησαν οι Ενετοί στο Ηράκλειο. Οταν κατασκευάστηκε πρόσφερε λύση στο πρόβλημα ύδρευσης της πόλης, και αναφέρεται ότι τροφοδοτούσε τους πολίτες με 1.000 βαρέλια νερό ημερησίως.
Η Πλατεία
Ολοι όσοι μεγάλωσαν στο Ηράκλειο έμαθαν ότι η πλατεία με την κρήνη Μοροζίνι είναι η Πλατεία Λιονταριών. Ωστόσο οι δημοτικοί μας άρχοντες, για να μας κάνουν τη ζωή δύσκολη, αποφάσισαν ότι πρέπει να λέγεται Πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου, τιμώντας τον κρητικής καταγωγής πολιτικό, πρωτεργάτη στον αγώνα για την Ενωση της Κρήτης με την Ελλάδα και πρωθυπουργό της Ελλάδας.
Η Πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου (Πλατεία Λιονταριών) είναι από το πιο ζωντανό σημείο του Ηρακλείου, που δεν ησυχάζει ποτέ, ξετυλίγοντας τα διάφορα πρόσωπα της στη διάρκεια του εικοσιτετραώρου, 365 μέρες το χρόνο. Εδώ θα έρθουν ξημερώματα όσοι φτάνουν στο Ηράκλειο με το πλοίο της γραμμής για μια μπουγάτσα, περιμένοντας μέχρι να ξυπνήσει η πόλη. Αργότερα στη διάρκεια της μέρας, χιλιάδες περαστικοί και τουρίστες θα διασχίσουν την πλατεία, θα χαζέψουν το συντριβάνι, θα ψωνίσουν στα μαγαζιά της, θα καθίσουν σε μια καφετέρια, θα φάνε κάτι γρήγορο, θα επισκεφτούν μια έκθεση στην Βασιλική του Αγίου Μάρκου.
Οταν πέσει η νύχτα, στην Πλατεία Λιονταριών θα δώσουν τα ραντεβού τους οι νεαρές παρέες για να ξεκινήσουν την διασκέδαση τους στο Ηράκλειο. Στα σουβλατζίδικα της πλατείας και τα άλλα μαγαζιά με το πρόχειρο φαγητό, οι ίδιες παρέες θα καταλήξουν μετά τα μεσάνυχτα για να ηρεμήσουν τα ταλαιπωρημένα από το αλκοόλ στομάχια τρώγοντας κάτι στα όρθια. Χειμώνα και καλοκαίρι, με ζέστη ή με κρύο, η κίνηση δεν διακόπτεται ποτέ στην Πλατεία Ελευθερίας.
Ιστορικές πληροφορίες που σώζονται μέχρι σήμερα αναφέρουν ότι την εποχή της αραβικής κατάκτησης (9ος-10ος μ.Χ.) στην πλατεία διεξαγόταν το μεγαλύτερο σκλαβοπάζαρο της Ανατολικής Μεσογείου.
Στην βυζαντινή περίοδο (10ος-13ος) η Πλατεία Λιονταριών φιλοξενούσε την κατοικία του βυζαντινού διοικητή του Ηρακλείου.
Επί Ενετοκρατίας (13ος-17ος) εδώ κτίστηκε το Παλάτι του Ενετού Δούκα (Palazzo Ducale), όπου ο δούκας αποφάσιζε για την τύχη του Ηρακλείου και των ανθρώπων του μαζί με τους δύο συμβούλους του (consilierii). Το δουκικό παλάτι ήταν πολυώροφο με βεράντες και θολωτούς χώρους που ενοικιάζονταν σαν καταστήματα στο ισόγειο. Βρισκόταν στο βόρειο τμήμα της πλατείας Λιονταριών, εκεί που σήμερα είναι τα σουβλατζίδικα, ενώ καταλάμβανε ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο.
Απέναντι από το δουκικό παλάτι ήταν οι σιταποθήκες παράλληλα με το αραβο-βυζαντινό τείχος, που συνέχιζε από την οδό Δαιδάλου, αγκάλιαζε την Πλατεία Λιονταριών από την νότια πλευρά της και συνέχιζε κατά μήκος της οδού Χάνδακος μέχρι τη θάλασσα.
Οι σιταποθήκες του Ηρακλείου ήταν ένα μακρόστενο, τριώροφο κτίριο με θολωτούς χώρους στο ισόγειο. Στο χώρο της πλατείας μπροστά από τις σιταποθήκες διεξαγόταν το παζάρι δημητριακών, γι’ αυτό και η Πλατεία Λιονταριών επί ενετοκρατίας είχε το όνομα Piazza delle Biande, η Πλατεία των Δημητριακών. Η πλατεία των Δημητριακών στο κέντρο της πόλης αποτελούσε τη σπουδαιότερη πλατεία του Ηρακλείου και θεωρείται ότι είχε διαμορφωθεί με πρότυπο την πλατεία του Αγίου Μάρκου στη Βενετία.
Μετά την κατάληψη του νησιού από τους Τούρκους στο δουκικό παλάτι εγκαταστάθηκε ο βεζίρης με τη συνοδεία του. Το 1856 ισχυρός σεισμός ισοπέδωσε μεγάλο μέρος του Ηρακλείου και ανάμεσα στα άλλα μνημεία που χάθηκαν ήταν η πύλη Βολτόνε, η κύρια πύλη που χρησίμευε για την επικοινωνία της παλιάς πόλης με τους βούργους (συνοικίες έξω από τα τείχη) και τα χωριά. Η πύλη Βολτόνε βρίσκονταν δίπλα στην Πλατεία Λιονταριών, στη διασταύρωση Μεϊντάνι.